Het Panama-Kanaal is de beroemdste vaargeul ter wereld. Het is ook de grootste inkomstenbron van Panama. Vanuit uitkijkposten zie je hoe de schepen er vaak echt maar net doorheen passen.
Het is de levensader van Panama: het Panama-Kanaal. De kern van 's lands onafhankelijkheid. De economische goudmijn. Ruim tachtig kilometer lang. Van Colón aan de Atlantische kust tot Panama-Stad aan de Stille Oceaan. De oevers met elkaar verbonden door de Bridge of the Americas, de meest cruciale schakel in de Pan-American highway.
Zestig dagen
Elk jaar passeren bijna 15.000 schepen het Panama-Kanaal. Het kanaal is daarmee haast net zo belangrijk voor de internationale scheepvaart als voor Panama. Het scheelt zestig dagen vaartijd in vergelijking met een reis onder Zuid-Amerika door.
Het kanaal is zelfs zo belangrijk dat scheepsbouwers expliciet rekening houden met de maten van zijn drie sluizen. Maximale lengte: 305 meter. De breedte mag hooguit 33,5 meter bedragen. Grotere schepen passen niet.
Miraflores
Het is vaak passen en meten in de sluizen. Vaak is er aan beide zijden slechts een paar centimeter over. Het Panama-Kanaal is dan ook de enige plek ter wereld waar een kapitein nog altijd het volledige gezag over zijn schip moet opgeven.
Het mooiste uitzicht heb je op de Miraflores sluis ten westen van Panama-Stad. Daar staat een speciaal uitkijkplateau waar je in het Engels uitleg kan krijgen over de werking van de sluis, terwijl je beneden een vrachtkolos nagenoeg klem ziet liggen tussen de oevers.
Aanleg
Het idee voor de bouw van het kanaal stamt al uit de zestiende eeuw. De Spanjaarden wilden toen hun vaarroute naar Lima in Peru versnellen.
De Fransen deden in 1880 echter pas een eerste werkelijke poging tot de aanleg van het kanaal. Maar in negen jaar tijd stierven meer dan 20.000 bouwvakkers. Aan malaria. Of doordat zij werden meegesleurd in een landverzakking, vooral tijdens het regenseizoen. In 1889 staakte Frankrijk de bouw.
Het kanaal bracht Panama enkele jaren later echter wel onafhankelijkheid van Colombia. In ruil voor zeggenschap over het nog aan te leggen kanaal steunde de Verenigde Staten de opstand.
In 1904 gingen Amerikaanse ingenieurs en soldaten van start met de aanleg. In 1914 waren ze klaar. Twee jaar eerder dan gepland. De aanleg van het kanaal had toen 6.000 Amerikaanse levens geëist.
Tolheffing
Pas in 1999 kwam het kanaal weer in handen van Panama. Tot die tijd inden de Verenigde Staten de tol, die afhankelijk is van het gewicht van de doorvarende schepen.
Gemiddeld bedraagt de heffing tegenwoordig zo'n 40.000 dollar, ofwel ruim 27.000 euro. Zij kan echter oplopen tot ruim 200.000 dollar voor zware schepen.
De laagste tol die ooit is geheven kwam in 1928 voor rekening van Richard Halliburton. Hij betaalde 36 dollarcent voor zijn doortocht. Hij zwom door het kanaal. Halliburton deed tien dagen over zijn zwemtocht. De meeste huidige schepen doen er acht tot elf uur over.
Stranden
Maar je kunt rond het Panama-Kanaal meer doen dan scheepjes kijken alleen. In de aangelegde meren in het kanaal liggen eilandjes waar je heerlijk kunt zonnen. Ook vind je er toegankelijk tropisch regenwoud. Er zijn stranden. Beachclubs. En kleine dorpjes waar je tussendoor wat kunt eten.
In 2007 startte Panama met de uitbreiding van het kanaal. Het ambitieuze project, dat het land een kwart van zijn jaarlijkse inkomen kost, moet af zijn in 2014, het jaar van het honderd jarig bestaan. Het zal de kanaalcapaciteit verdubbelen.
750.080
